Tiến sĩ AI chỉ cách thành kỹ sư prompt

Theo tiến sĩ Đinh Viết Sang, prompt không cần kiến thức lập trình chuyên sâu nhưng cần khả năng diễn đạt tốt, ngoại ngữ và kiến thức nền tảng trong lĩnh vực của mình.

Prompt engineer - kỹ sư ra lệnh - là nghề mới, được săn đón khi các mô hình AI tạo sinh trở nên phổ biến trong cộng đồng. Điểm đặc biệt của kỹ sư prompt là không yêu cầu bằng cấp về máy tính hay kỹ năng lập trình, nhưng cần một số yếu tố nhất định.

Theo tiến sĩ Đinh Viết Sang, Trưởng phòng thí nghiệm Foundation Models, Phó Giám đốc Trung tâm BKAI - Đại học Bách khoa Hà Nội, điểm mạnh của mô hình ngôn ngữ lớn là có thể cho ra câu trả lời nhanh dựa trên việc tổng hợp lượng thông tin lớn. Tuy nhiên, một hạn chế của chúng là dễ cho ra câu trả lời "ảo giác" nếu người dùng không hỏi đúng cách. Công việc của kỹ sư prompt là đặt câu hỏi đúng để AI có thể đưa ra các câu trả lời theo ý muốn.

Tiến sĩ Đinh Viết Sang, Trưởng phòng thí nghiệm Foundation Models, Phó Giám đốc Trung tâm BKAI - Đại học Bách khoa Hà Nội.

Ông Sang cho rằng một trong những rào cản lớn với người Việt khi muốn trở thành kỹ sư prompt giỏi là ngôn ngữ. Hầu hết mô hình AI tạo sinh lớn hiện nay dùng tiếng Anh làm ngôn ngữ chính để huấn luyện. Một số AI như ChatGPT có thể hiểu tiếng Việt, nhưng chưa hoạt động hiệu quả như tiếng Anh khi cần làm việc với các câu lệnh chuyên sâu để giải quyết các tác vụ phức tạp. Do đó, để trở thành một kỹ sư prompt cần có khả năng giao tiếp với AI bằng tiếng Anh.

Mặt khác kỹ sư prompt không cần giỏi ngôn ngữ lập trình nhưng phải có khả năng diễn đạt tốt. Để có được câu trả lười chính xác phụ thuộc nhiều vào việc kỹ sư pro có biết đặt câu hỏi đúng hay không. Các mô hình học máy không có khả năng phân tích trực giác tốt để hiểu người dùng muốn gì nếu không được yêu cầu rõ ràng. Ngoài ra, không nhập những câu hỏi chung chung, có phạm vi quá rộng.

Prompt đang trở thành một nghề mới trong lĩnh vực AI. Ảnh: Jakub Jirsak/Law

Ông Sang lấy ví dụ một người dùng Midjourney để vẽ tranh có thể gõ lệnh cho AI vẽ một tác phẩm về đồng quê Việt Nam. Nhưng với một prompt, họ sẽ thêm các câu lệnh như ảnh không được mờ, độ phân giải cao...

Tuy nhiên, theo ông Sang, dù không cần quá am hiểu chuyên sâu về công nghệ, người làm prompt cần có kiến thức nền tảng trong lĩnh vực mình theo đuổi. Ví dụ với việc lập trình, họ cần biết lập trình cơ bản và tư duy phân tích thiết kế hệ thống để mô-đun hóa thành từng phần nhỏ và ra lệnh để AI lập trình từng phần. Sau đó, họ sẽ chỉnh sửa, ghép nối thành hệ thống hoàn chỉnh và kiểm thử toàn hệ thống.

Một vấn đề khác của prompt là các mô hình nền tảng, điển hình là mô hình ngôn ngữ lớn vẫn đang phát triển, nên prompt cũng sẽ thay đổi. Kỹ sư phải liên tục cập nhật về mô hình AI, các mẫu câu lệnh mới nhất để nâng cao hiệu quả công việc.

Khương Nha